Is een basisinkomen de oplossing?

Het basisinkomen. Al jaren komt het basisinkomen terug op de politieke agenda. Helaas verdwijnt het basisinkomen elke keer weer naar de koelkast. Is een inkomen vanuit de overheid voor iedereen dan echt een slecht idee? Ik denk zelf van niet, maar alles heeft natuurlijk voor- en nadelen.

Het huidige vangnet

WW, WIA, uitkering, huurtoeslag, zorgtoeslag, kindgebonden toeslag en dan heeft de Nederlandse overheid in de jaren nog zoveel meer uitkeringen en toeslagen verzonnen om de koopkracht te behouden. Het is een web van voorwaarden, regels, discussies en onduidelijkheden. Een systeem dat niet houdbaar is in de huidige vorm. Hervorming staat hoog op de politieke agenda, maar moet alles wel zo moeilijk zijn.

Toeslagen moeten berekend worden, bij teveel ontvangen moet je terugbetalen het jij te weinig ontvangen krijg je terug. Is jouw WW te laag dan krijg je een toeslag van het UWV om op het minimum loom uit te komen. Je betaald inkomstenbelasting, maar ook daar zijn heffingskortingen. Arbeidskorting, loonheffing zijn de meest bekende. Alleenstaande ouder? Dan heb je recht op meer. Gezin dan recht op minder. Boven een bepaalde leeftijd weer recht op meer.

Bij EenVandaag kwam een duidelijk artikel met filmpje voorbij over hoe het stelsel nu in elkaar steekt. Wil jij dit lezen en natuurlijk bekijken, klik hier.

Wat is het basisinkomen?

Het basisinkomen zou inhouden dat de toeslagen ed worden afgeschaft tegen een inkomensafhankelijke bijdrage van de overheid. Over het inkomsten die jij buiten het basisinkomen ontvangt gaat de belastingdruk omhoog. De meeste voorstanders willen het uitkeringen stelsel wel behouden. Er zijn ook voorstanders van het basisinkomen die ook het uitkeringenstelsel willen schrappen.

Blijven de uitkeringen gehandhaafd dan zal iedereen een bedrag per maand ontvangen om de toeslagen ed te compenseren. Vervalt ook het uitkering stelsel dan heeft iedereen recht op een bedrag die overeen zou komen met het minimum loon.

Tegenstanders zeggen dan het basisinkomen ervoor zorgt dat mensen gaan stoppen met werken. Er misbruik van gemaakt gaat worden. Voorstanders zijn van mening dat mensen juist gaan doen wat ze leuk vinden, bij gaan dragen aan de maatschappij omdat er financiele druk is.

Wat zou jij doen?

Basisinkomen financieel haalbaar?

In 2022 bedragen de totale rijksuitgaven naar verwachting 353 miljard euro. Meer dan de helft van deze uitgaven gaat naar sociale zekerheid (26,8 procent) en zorg (26,3 procent).

Laten we deze berekening makkelijk houden 176,5 miljard euro gaat naar zorg en sociale zekerheid.

Er zijn in Nederland 8.3 miljoen huishoudens waarvan 3.3 miljoen eenpersoonshuishoudens.

Wat kost het als een eenpersoonshuishouden 1.800 per maand zou krijgen en meerpersoonshuishoudens 2.500 euro?

Dan kosten de eenpersoonshuishoudens de staat jaarlijks 71,28 miljard euro. De meerpersoonshuishoudens hebben samen 150 miljard euro nodig hebben. Samen zou een basisinkomen 221,28 miljard kosten. Er is dan een gat van 50 miljard euro. Dat is een flink gat.

Dit is op te vangen door de belastingdruk te verhogen. Wat als jij met een bruto inkomen tot 30.000 euro 50% afdraagt? Tot 50.000 60% en boven de 50.000 70% er moet dan niet progressief gerekent worden.. De belastinginkomsten zullen dan flink stijgen.

Stel een gezin verdient 50.000 bruto. Dit gezin draagt dan 30.000 euro per jaar af. In ruil daarvoor ontvangen zij jaarlijks 30.000. Het gezin krijgt geen toeslagen meer. Bij werkeloosheid geen uitkering, maar gewoon maandelijks een vast bedrag. Maandelijks zou dit gezin 4166 euro per maand te besteden hebben zonder toeslagen. Dit is een leuk bedrag om de maand mee door te komen, zelfs als er kinderen in het spel zijn.

Dan gaan we naar de eenverdiener. Deze heeft een kind en besluit dat hij/zij minder wilt gaan werken. Bruto is er een jaarinkomen van 20.000 euro. De helft gaat naar de staat dus blijft er maandelijks maar 833 euro over. Met het basisinkomen gaat dit naar 2633 euro.

De advocaat verdient per jaar 100.000 bruto en houdt hier maar 30.000 euro op over. Hij ontvangt wel 30.000 voor zijn meerpersoonshuishouden, Deze advocaat houdt dan netto 6.000 per maand over. Deze hoge inkomens gaan er niet op vooruit maar dragen meer bij aan het stelsel.

Je krijgt dan wel geen toeslagen en uitkering meer, maar je hebt altijd een minimum inkomen. Ik reken hier met ronde bedragen om het idee duidelijk te maken.

Brede schouders, zwaarste lasten

Het neigt naar socialisme, iedereen gelijk in inkomen en uitgaven. De grootverdieners gaan een heel stuk van het inkomen inleveren om de onderste laag te ondersteunen. Loont het werken in hogere functies dan nog? Loont het om arts te worden of advocaat? Worden de mensen die hard werken en succesvol zijn met een basis inkomen niet kei hard afgestraft?

Hard werken mag en moet beloond worden. Je kunt iemand die hard werkt niet afstraffen omdat ze wel succesvol zijn.

Zal er misbruik van worden gemaakt? Absoluut, maar gebeurt dit niet al in het huidige stelsel?

Er zijn nu ook mensen die zogenaamd niet samenwonen, die ziek zijn terwijl ze bijbeunen. In beide stelsels is misbruik niet te voorkomen.

Zullen er mensen stoppen met werken of nooit meer iets gaan doen? Die mensen zullen er tussen zitten. Deze zullen geen vetpot hebben. De toeslagen vervallen, er is geen manier om meer geld bij elkaar de bedelen. Je krijgt jouw basisinkomen, kun jij daar van leven helemaal mooi anders zul je toch aan het werk moeten.

Is het basisinkomen complex? Ik denk dat het makkelijker is dan alle systemen, voorwaarden en regeltjes die er nu zijn. Banen kunnen geschrapt worden, deze mensen kunnen ingezet worden in andere vakgebieden.

Ouders kunnen makkelijker minder gaan werken om thuis te blijven bij de kinderen. Je hoeft je niet meer te verantwoorden als jij een uitkering wilt aanvragen of ontvangt. Er zal een bepaalde financiele rust ontstaan bij veel huishoudens.

Het realiseren van een basisinkomen zal voeten in de aarde hebben. Invoering zal niet over een nacht ijs kunnen. Toch vind ik dat iedereen hier eens over zou na moeten denken.

Werkt het huidige stelsel of is verandering hard nodig? Hoe zou jij alles vorm geven? Is een basisinkomen eerlijk?

Ik snap beide kanten. Toch zou ik het basisinkomen niet direct van tafel schuiven. Het huidige stelsel is niet te handhaven en zorgt voor meer ongelijkheid. Het basisinkomen zou in de juiste vorm een goede oplossing kunnen zijn.

Ik hoor graag jullie ideen!

Yasas

Yours Truly